Cengiz Aytmatov, Türk dünyasının ünlü yazarı.
Ölümsüz eserlerinde şahsiyeti silen, korku veya tüketim araçlarıyla kişilerin düşünme yeteneklerini kaybettikleri bireyin/toplumun ‘kendisi olma’ hakkını varoluşun en temel göstergesi olarak işliyor ve “ötekileşme” sorununu ele alıyor.
“Asıl mesele de bu işte. Zaman ne kadar geçerse geçsin, bazı konularda hiçbir şeyi değiştirmez. Elinden malını mülkünü, varını yoğunu alsalar, bundan ölmezsin. Bunları yine edinebilirsin. Ama senin onurunu kırar, ruhunu öldürürlerse, işte buna çare yoktur.”(Aytmatov-Gün Olur Asra Bedel)
“Niçin meslekdaşlarından geri kalsındı? O da tıpkı onlar gibi ruhuyla, bedeniyle yaşayan Kudret-Tanrı’sına kendini adamamış mıydı? O yaşayan Kudret-Tanrı’sına tapanlar, bugün, masalarını, tavanlarını süsleyen kristaller arasında mutlu bir hayat yaşamıyorlar mıydı?”(Cengiz Han’a Küsen Bulut, s.18)
“Ama, o Kudret-İlâhı’na ulaştıran, onun lûtfuna kavuşturan tek yol vardı: Durup dinlenmeden, kılı kırk yararak ve sinsi sinsi çalışarak düşmanı bulmak ve maskesini düşürmek!”(s.18)
İnsan-tanrılar için kurban edilecek “yakıt insan”lar aramaktadır.(Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme, Ramazan Korkmaz))
“Bakış açısını daraltan tek yönlü yapısı, sürekli bir öteki yaratma ve yok etme mantığı üzerine kuranlar, tezlerini savunmak için, özgür iradesini yönetime devretmiş; düşünmeyen, kendine özgü inisiyatif hakları olmayan, kişilere büyük ihtiyaç duyar.”
“Toplumsal değerlerinden ve geçmişinden yalıtarak sloganik söylemlere tutukladığı kişiler, onlar için birer “kurban”dır.
Bu kurbanların ussal ve niteliksel üstünlüklerinden çok, niceliksel ve içgüdüsel durumları ile ilgilenilir.”
“Bunlar kudret-ilahının sistem’ine yeni yakıt-insan’lar arayan bir öteki’dir.
Ötekileşmenin, en trajik boyutu, kendini var eden değerleri yıkan gücün kendisine dönüşmesidir.”