TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Türkiye’de yazılı ve görsel medyanın, medya kuruluş ve çalışanlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin ortaya konulması, medyanın durumunun tüm boyutlarıyla incelenmesi” amacıyla aşağıdaki belirtilen gerekçelerle Anayasamızın 98’inci, TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105’inci maddeleri gereğince MHP Grubu adına Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz. 22.01.2014
Oktay Vural
İzmir Milletvekili
GEREKÇE:
Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte bilgi alma ve kendini ifade etme özgürlüğü çerçevesinde medyanın önemi giderek artmış, medya demokrasimizin, çok sesliğimizin ve sosyal yapımızın gelişmesinin adeta lokomotifi haline gelmiştir. Medya bu açıdan demokratik ülkelerde “dördüncü kuvvet” olarak nitelendirilmektedir. İşlev ve etki bakımından önemli olan bu toplumsal kurumun, verimli ve etkili olarak çalışabilmesi demokrasimiz açısından hayati öneme sahiptir.
Ancak medyanın ülkemizdeki durumu, çoğu medya kuruluşu ve çalışanların şartları iptidai şartları, basın özgürlüğünde gelinen nokta konunun acilen ve tüm veçhesiyle ele alınmasını gerektirecek kadar sorunlu bir kompozisyondadır.
Medya çalışanları için güvence ve avantaj sağlamak amacıyla çıkarılan 212 Sayılı yasa yıllar önce kabul edilmesine rağmen son yıllarda bu yasa kapsamında çalışan gazeteci sayısı çok azalmış durumdadır. Yapılan incelemelerde medyada çalışan her 100 gazeteciden 5’nin gazetecilere sosyal güvence sağlayan 212 sayılı yasa kapsamında görev yapığı, kalan 95’inin ya işverenle hiçbir sözleşme yapmadan ya da 4875 sayılı İş Kanununa göre yapılmış sözleşmeyle mesleğini sürdürdüğü görülmektedir.
Özellikle medya el değiştirmeleri önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu el değiştirmelerde medya mensupları sık sık işlerinden ayrılmak zorunda kalıp, görevini özgürce yapmasını sağlayacak temel güvenceden yoksundur. Yine medya dünyamızın sermaye yapısı ile medya organları sahipliğinde tekelleşme eğiliminin medya bağımsızlığı açısından önemle üzerinde durulması, demokrasimizin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için bu konunun etraflıca ele alınması gerekmektedir. İktidarlar tarafından yapılan baskılar sonucunda medya özgürlüğünün giderek tartışılır hale gelmesi de önemli bir sorun olarak karşımızda durmaktadır.
Radyo ve televizyon yayınlarını düzenleyen mevzuatın düzenleme ve uygulamaların gelişmiş demokrasilerin uygulandığı ortak ölçütlere göre yeniden ele alınması, medya üzerinde düzenleyici kurumların aldığı kararların son dönemde olduğu gibi tartışılır hale gelmesi ve medya üzerinde oluşturulan baskılar da önemli bir sorun olarak karşımızda durmaktadır.
İnternet medyası da yeni bir medya mecra olarak önemli bir fonksiyonu yerine getirmekte, yaşamımızı her geçen gün daha da etkilemektedir. İnternet yayıncılığı üzerine son dönemde tartışılan düzenlemeyle ilgili bireylerin haber alma özgürlüklerinin kısıtlanacağı, bu teklifle “Hükümetin interneti tamamen kontrol altına almak istediği” yönünde endişeler yer almaktadır. Bu bağlamda, internet yayıncılığının demokratik bir toplumda alınması zorunlu önlemlerle, haber alma özgürlüğünün kısıtlanması arasında bırakılması, bu yayınların nasıl bir düzenlemeye tabi tutulacağı cevap bekleyen başka bir sorudur.
Yukarıda özetlenen gerekçelerle medya kuruluşlarının ve çalışanlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasamızın 98’inci, İç Tüzüğümüzün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılarak çözüm yollarının bulunmasını arz ve teklif ederiz.